Quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm hiện nay ngày một phổ biến hơn ở các môi trường giáo dục trẻ mầm non, đặc biệt tại các trường giảng dạy bằng phương pháp Montessori quan điểm này càng được thể hiện rõ ràng.
Vậy quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cụ thể ra sao và nguyên tắc, cách áp dụng là gì? Qua bài viết này cùng Casa dei Bambini tìm hiểu sâu hơn nhé!
1. Quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là gì?
Ở các quan điểm giáo dục truyền thống thường giáo viên sẽ là trung tâm dẫn dắt kiến thức cho trẻ nhưng với quan điểm lấy trẻ làm trung tâm thì trẻ sẽ được lấy làm trọng điểm và mọi vấn đề trong giáo dục đều xoay quanh trẻ.
Với quan điểm này trẻ sẽ được trao cơ hội cũng như tạo dựng các điều kiện thích hợp để được chủ động, tạo sự hứng thú trong việc học tập, học sinh được tiếp xúc thực tế bài học để phát triển một cách toàn diện về cả thể chất và trí tuệ.
Vì đề cao sự phát triển cá nhân của mỗi trẻ mà giáo viên giảng dạy theo quan điểm giáo dục này cần có kế hoạch thiết kế, xây dựng bài giảng sao cho phù hợp nhất với trình độ, thế mạnh và sở thích riêng của trẻ.
Cụ thể trong lớp học thay vì chỉ để trẻ nghe cô kể chuyện một cách thụ động, giáo viên có thể cho con trẻ hóa thân thành nhân vật trong câu chuyện, sử dụng các đạo cụ hay con rối,…
Cách này giúp học sinh hòa mình, cảm nhận và hiểu câu truyện hơn, bên cạnh đó còn giúp trẻ bộc lộ được cảm xúc, ngôn ngữ, hình thể và được phát triển sự sáng tạo.
2. Những lý do quan điểm lấy trẻ làm trung tâm được nhiều trường áp dụng
Lý do mà phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đang được nhiều trường áp dụng trong quá trình giảng dạy bởi lẽ quan điểm ấy trước hết nhận được sự đánh giá cao từ các chuyên gia giáo dục.
Không chỉ vậy mà theo cốt lõi của quan điểm này thì trẻ em được giáo dục trong môi trường đặt quyền lợi của trẻ lên hàng đầu. Trẻ được phát triển toàn diện, tự tin bộc lộ bản thân, thoải mái và có những trải nghiệm thú vị hơn so với việc học truyền thống.
Trong quá trình giảng dạy trẻ còn có cảm giác hứng thú trong các hoạt động học tập hàng ngày và phát huy thế mạnh, tiềm năng riêng của bản thân. Trẻ học được cách tôn trọng người khác và nuôi dưỡng lòng tự tôn của bản thân.
Môi trường học cũng rất lý tưởng khi cho trẻ trải nghiệm, học hỏi nhiều hơn về các vấn đề đa dạng trong cuộc sống. Điều này sẽ góp phần giúp trẻ phát triển toàn diện, được tự do khám phá, tự thúc đẩy phát triển nhân cách cũng như các kỹ năng giao tiếp và kỹ năng sống.
Thông qua cách giáo dục này còn gia tăng hơn sự kết nối giữa trẻ và gia đình khi yêu cầu có sự phối hợp chặt chẽ từ giáo viên và phụ huynh. Vì thế mà các bậc phụ huynh có cơ hội gần gũi và hiểu con hơn thông qua việc tham gia cùng con trong các hoạt động học tập và vui chơi hàng ngày.
3. Nguyên tắc
Để trẻ có thể học tập và phát triển được hết khả năng của mình thì các trường áp dụng quan điểm lấy trẻ làm trung tâm cần phải sát sao tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Môi trường học trong lớp nên được xây dựng tỉ mỉ và sinh động, phòng học gọn gàng, bố trí khu vực riêng cho từng hoạt động để khích lệ hứng thú ham học từ phía trẻ.
- Các góc vui chơi, hoạt động nên sáng sủa, thoáng mát, giữa các khu vực cần có ranh giới rõ ràng để các bé dễ dàng phân biệt và di chuyển trong quá trình tham gia học tập.
- Mỗi khu vực cần có tên, ký hiệu sinh động, dễ nhìn để kích thích sự tập trung cũng như giúp trẻ có thể phân biệt dễ dàng hơn.
- Thiết kế riêng những kế hoạch giáo dục phù hợp với sở thích và nhu cầu của trẻ theo trình độ cá nhân để đảm bảo mang lại hiệu quả lớn nhất cho trẻ nhỏ trong quá trình học tập.
- Có thể kết hợp hợp với phương pháp dạy học tiên tiến khác, có thể vừa học với vừa vui chơi tạo nên sự sôi động trong quá trình học, giúp học sinh hứng khởi hơn trong quá trình học, con trẻ được chơi mà có cơ hội khám phá thế giới, giao tiếp với bạn bè và thỏa sức sáng tạo theo cách riêng.
- Kế hoạch học tập cần dựa trên những vấn đề trẻ đã được tiếp xúc, gần gũi tránh xây dựng kế hoạch học tập được xây dựng quá khó hay quá xa rời khỏi phạm vi hiểu biết của trẻ như vậy sẽ làm ảnh hưởng đến sự hào hứng của trẻ.
- Cần tôn trọng, tin tưởng học sinh trong mọi hoạt động giáo dục giúp các em phát huy được hết khả năng của bản thân, các em sẽ cảm thấy được tin tưởng, tự tin và chủ động hơn khi học.
- Bên cạnh đó còn cần phải đảm bảo rằng trẻ được học tập, vui chơi trong môi trường an toàn nhất.
4. Cách áp dụng
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được áp dụng cần có sự hòa hợp của nhiều yếu tố khác nhau. Để có hiệu quả cao nhất cần áp dụng một cách đúng đắn như sau:
Xây dựng môi trường học tập thân thiện, mở và linh hoạt tập trung tuyệt đối vào sự phát triển của trẻ
- Sắp xếp lớp học linh hoạt với đa dạng các góc học tập để trẻ có thể lựa chọn theo sở thích
- Khuyến khích trẻ trong các hoạt động học để nhằm khuyến khích sự ham học, ham tìm tòi
- Thiết kế hoạt động và môi trường giáo dục tập trung tuyệt đối vào sự phát triển của trẻ nhỏ, đảm bảo trẻ được yêu thương, tôn trọng và an toàn.
- Cung cấp đầy đủ các giáo cụ, đồ chơi phù hợp nhất với độ tuổi và sở thích của trẻ.
- Tạo cơ hội để trẻ có sự kết nối bạn bè mở rộng mối quan hệ, khuyến khích trẻ cởi mở, tự tin, mở rộng khả năng sáng tạo trong quá trình học tập.
- Hướng trẻ tham gia những hoạt động ngoại khoá, cuộc thi, dã ngoại… để trẻ hòa mình học tập trong thiên nhiên và các tình huống xã hội giúp trẻ hoàn thiện các kỹ năng sống cần thiết cho sau này.
- Nâng cao nhận thức của gia đình và cộng đồng về ý nghĩa và tác dụng của quan điểm giáo dục này. Để gia đình và nhà trường có sự kết hợp chặt chẽ trong quá trình giúp đỡ trẻ phát triển
- Mỗi đứa trẻ là một cá thể có sự phát triển khác nhau vậy nên đánh giá trẻ bằng điểm số mà nên quan sát quá trình học tập, tiến bộ và thái độ học tập.
5. Quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại các trường mầm non
Vậy tại quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của các trường ra sao? Cùng tìm hiểu ngay sau đây nhé!
5.1. Cơ sở khoa học của quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm có cơ sở khoa học chính là cốt lõi trong phương pháp giáo dục sớm Montessori do bác sĩ, nhà giáo dục người Ý Maria Montessori sáng lập.
Được hình thành từ những lý thuyết tâm lý học và giáo dục học hiện đại theo đó trẻ em được xem là chủ thể của quá trình học tập, chứ không phải là đối tượng thụ động trẻ học thông qua chơi, trải nghiệm, tương tác xã hội và khám phá.
5.2. Những đặc điểm chung tại các trường mầm non áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là phương pháp tiếp cận hiện đại, tôn trọng cá tính và nhu cầu riêng của mỗi trẻ. Các trường áp dụng quan điểm này thường xây dựng môi trường học tập linh hoạt, khuyến khích sự chủ động, sáng tạo và hợp tác trong từng hoạt động.
Dưới đây là những đặc điểm nổi bật thường thấy ở các trường theo định hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Trẻ chủ động trải nghiệm và khám phá
Ở các trường áp dụng phương pháp này, trẻ không chỉ “học” mà còn được “sống” trong quá trình học. Việc học được tổ chức thông qua các trò chơi, hoạt động thực hành và khám phá thế giới xung quanh.
Trẻ được tự tay làm, tự quan sát và tự rút ra bài học cho mình – đúng với tinh thần “học qua chơi, chơi mà học”.
Bên cạnh đó, trẻ được khuyến khích phát huy tính tự lập, biết chăm sóc bản thân và tự thực hiện những công việc đơn giản hằng ngày.
Giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn, quan sát và hỗ trợ khi cần thiết, giúp trẻ tự tin vào khả năng của mình.
Không chỉ vậy, các hoạt động nhóm, trò chơi sáng tạo hay dự án học tập còn giúp trẻ biết chia sẻ, hợp tác và tôn trọng ý kiến của bạn bè.
Môi trường học tập khoa học và an toàn
Không gian học tập tại các trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm thường được thiết kế mở, linh hoạt và thân thiện.
Lớp học được chia thành nhiều góc hoạt động khác nhau như góc học tập, góc xây dựng, góc nghệ thuật hay góc thiên nhiên… giúp trẻ dễ dàng lựa chọn hoạt động phù hợp với sở thích của mình.
Đồ dùng, đồ chơi được lựa chọn kỹ lưỡng, đảm bảo an toàn, vệ sinh và phù hợp với độ tuổi, tâm lý, thể chất của trẻ.
Nhiều hoạt động trải nghiệm thực tế như tham quan, dã ngoại, tìm hiểu văn hóa lịch sử địa phương cũng được tổ chức thường xuyên, tạo cơ hội để trẻ học hỏi và gắn kết với cộng đồng.
Chương trình giáo dục cá nhân hóa, phù hợp với từng trẻ
Một trong những điểm khác biệt lớn nhất của giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là sự tôn trọng và đáp ứng nhu cầu học tập riêng của từng cá nhân.
Mỗi trẻ có cơ hội học theo một lộ trình học tập riêng, phù hợp với khả năng, sở thích và tốc độ phát triển của bản thân.
Giáo viên theo dõi sát sao quá trình tiến bộ của từng trẻ để điều chỉnh hoạt động phù hợp, tránh sự gò ép hay so sánh.
Mục tiêu không chỉ dừng lại ở việc phát triển trí tuệ mà còn hướng tới sự phát triển toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, cảm xúc, xã hội và nhân cách.
Nhờ đó, mỗi đứa trẻ đều có cơ hội phát huy tối đa tiềm năng của mình trong một môi trường tôn trọng và khích lệ.
Phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng
Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không chỉ diễn ra trong phạm vi lớp học mà còn cần sự đồng hành từ gia đình và xã hội.
Các giáo viên thường xuyên trao đổi thông tin về sự tiến bộ, hành vi và cảm xúc của trẻ, đồng thời khuyến khích phụ huynh tham gia vào các hoạt động chung của trường như ngày hội, lớp học mở, hay các buổi trải nghiệm cùng con.
Sự phối hợp chặt chẽ này giúp tạo nên một môi trường thống nhất, nơi trẻ nhận được sự quan tâm và định hướng đồng nhất từ cả nhà trường lẫn gia đình.
5.3. Quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại Casa dei Bambini
Tại Casa dei Bambini quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được trường thể hiện qua phương châm giáo dục chính là mang lại một thế giới phong phú và thú vị hơn cho bé.
Bởi vậy mà bên cạnh các chương trình học với các môn học cơ bản trường rất quan tâm và tổ chức các hoạt động ngoại khóa phát triển các kỹ năng mềm cho bé để trẻ có thể tự trải nghiệm những giờ học thú vị, trau dồi những kỹ năng cần thiết trong cuộc sống.
Quan tâm đến sự phát triển toàn diện của trẻ nên sự hỗ trợ nhiệt tình từ các giáo viên cũng là điều Casa dei Bambini quan tâm vậy nên đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn cao luôn là một trong những tiêu chí hàng đầu được Casa dei Bambini hướng tới.
Không chỉ đội ngũ giáo viên là người Việt Nam giàu kinh nghiệm, trường còn tập trung tuyển chọn những giáo viên nước ngoài giúp bé cải thiện kỹ năng phát âm và tự tin hơn khi giao tiếp.
Ngoài ra, không gian và cơ sở vật chất của trường cũng được đầu tư để trẻ có sự trải nghiệm học tập, phát triển tuyệt vời nhất với 5 góc gồm có:
- Góc thực hành cuộc sống để trẻ thực hành các hành động thường ngày như rót nước, pha trà, tưới cây, lau bàn, quét nhà, gấp quần áo, các bài tập về lễ nghi và phép lịch sự giúp rèn khả năng tự phục vụ và chăm sóc bản thân, sự tỉ mỉ và khả năng tập trung.
- Góc giác quan sát với hoạt động phân loại và sắp xếp đồ vật theo màu sắc, kích thước, hình dạng, khám phá mùi hương, âm thanh, vị giác thông qua các bộ đồ chơi giác quan, ghép hình, xếp khối, sờ chạm chất liệu trẻ được rèn luyện khả năng phân biệt và so sánh một cách tự nhiên, phát triển tư duy logic.
- Góc ngôn ngữ trẻ sẽ được trải nghiệm việc đọc sách tranh, sách song ngữ, tập viết chữ cái, từ và câu, kể chuyện, đóng vai và thảo luận nhóm nhằm giúp mở rộng vốn từ vựng và khả năng diễn đạt và rèn luyện kỹ năng giao tiếp, đặt câu hỏi và tranh luận.
- Góc toán học với các hoạt động như đếm hạt, ghép số, nhận diện chữ số, được làm quen với các phép tính cộng, trừ, nhân, chia hay sắp xếp khối, ghép hình học, đo lường giúp trẻ hiểu và ghi nhớ các khái niệm toán học một cách dễ dàng, không gò bó và có thể phân tích và giải quyết vấn đề.
- Góc văn hóa trẻ sẽ được tự do sáng tạo với các hoạt động về vẽ, tô màu, làm thủ công, làm quen với nhạc cụ, ngoài ra còn có thực hành các thí nghiệm khoa học cơ bản và tìm hiểu về động vật, thực vật và môi trường tự nhiên.
Thông qua việc tìm hiểu lịch sử, địa lý, khoa học, âm nhạc, nghệ thuật và các nền văn hóa khác nhau, trẻ được mở rộng kiến thức về thế giới xung quanh, hiểu rõ hơn về con người nhằm hình thành khả năng tư duy đa chiều và tôn trọng sự khác biệt giữa các nền văn hóa.
Ở Casa dei Bambini, trường còn có sự chọn lọc các đồ chơi để giúp trẻ em có sự phát triển tốt nhất về trí tuệ và các vấn đề xung quanh cuộc sống ngay từ nhỏ.
Những vật dụng như mô hình nhà gỗ và con vật, giá vẽ hai mặt, bàn cảm giác, đồ chơi nhạc cụ mô phỏng, bộ hình khối đa dạng,…
Những món đồ chơi như vậy không những giúp trẻ giải trí mà còn góp phần hình thành nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện về trí tuệ, kỹ năng và cảm xúc.
6. Kết luận
Tổng kết lại quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một trong những cách giáo dục hiện đại được áp dụng rộng rãi ở nhiều trường khác nhau do nó mang lại lợi ích to lớn tới sự phát triển của trẻ em.
Khi trẻ em được đặt làm trọng tâm trong quá trình học, trẻ được trao cho cơ hội, điều kiện, không gian được tự do học tập, tìm tòi và khám phá những tri thức một cách chủ động qua những bài học đa dạng, sôi động có sự kết hợp giữa học và chơi.
Nếu phụ huynh còn bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp, hãy liên hệ với Casa để được tư vấn nhanh nhất. Để kết nối tới Casa dei Bambini, phụ huynh có thể tới để các cơ sở tại địa chỉ:
- Cơ sở hệ Quốc tế Chùa Láng: Tầng 1+2 Sảnh A1 toà Hongkong Tower, số 185 Huỳnh Thúc kháng, Phường Láng, Hà Nội.
- Cơ sở hệ Quốc tế Mỹ Đình: Tầng 3, FLC Complex, 36 Phạm Hùng, phường Từ Liêm, Hà Nội.
- Cơ sở hệ Song ngữ Kim Mã: 23, ngõ 294 Kim Mã, phường Ngọc Hà, Hà Nội.
- Hotline: 0989.059.838
- Email: tuyensinh@casadeibambini.edu.vn
- Website https://casadeibambini.edu.vn/