Trong số các phương pháp giáo dục sớm, Montessori nổi bật với các hoạt động đặt trẻ làm trung tâm của quá trình học tập. Các hoạt động Montessori không chỉ giúp trẻ rèn kỹ năng học thuật mà còn nuôi dưỡng sự tự tin, sáng tạo, khả năng tập trung và tinh thần trách nhiệm.

Trong bài viết này của Casa dei Bambini, chúng ta sẽ khám phá những hoạt động Montessori phổ biến, lợi ích mang lại và cách bố mẹ có thể ứng dụng tại nhà để đồng hành cùng con.

Xem Nhanh

1. Hoạt động Montessori là gì?

Hoạt động Montessori là những bài tập, trò chơi và trải nghiệm thực tiễn được thiết kế theo triết lý giáo dục Montessori. Thay vì áp đặt kiến thức, phương pháp Montessori khuyến khích trẻ tự khám phá, tự học và phát triển theo tốc độ riêng của mình.

Với các hoạt động này, trẻ được:

Tự do lựa chọn đồ dùng học tập, bài tập hay trò chơi phù hợp với sở thích.
Tự trải nghiệm để hiểu cách thế giới vận hành thay vì học lý thuyết suông.
Phát triển toàn diện từ kỹ năng sống, ngôn ngữ, tư duy logic đến sự sáng tạo nghệ thuật.

Các hoạt động theo phương pháp Montessori phổ biến thường bao gồm:

Hoạt động cuộc sống thực tiễn: Tự mặc quần áo, rửa tay, chuẩn bị đồ ăn, dọn bàn…
Hoạt động giác quan: Khám phá màu sắc, âm thanh, kết cấu, mùi vị…
Hoạt động ngôn ngữ: Đọc sách, kể chuyện, học phát âm, viết tự do…
Hoạt động toán học: Đếm số, so sánh hình dạng, sắp xếp đồ vật theo thứ tự…
Hoạt động văn hóa và nghệ thuật: Khám phá thiên nhiên, khoa học, hội họa, âm nhạc, thủ công.

2. Mục đích của các hoạt động theo phương pháp Montessori

Montessori không chỉ là một phương pháp học mà còn là cách nuôi dưỡng tính cách và khả năng tự lập của trẻ ngay từ những năm đầu đời với mục đích:

Phát triển sự tự lập và tự tin: Khi trẻ được tự làm những việc phù hợp khả năng, từ mặc quần áo đến dọn đồ chơi, trẻ sẽ hình thành tư duy tự chủ và cảm thấy mình có giá trị.
Rèn luyện kỷ luật tự giác: Montessori hướng trẻ tự đặt mục tiêu và tự hoàn thành nhiệm vụ. Đây là nền tảng để trẻ thực hành và hình thành thói quen học tập chủ động và khả năng quản lý bản thân.
Khuyến khích sáng tạo và trí tưởng tượng: Các hoạt động thường mang tính trải nghiệm mở, cho phép trẻ thử sai, tìm ra cách làm mới, từ đó giúp trẻ phát triển tư duy sáng tạo.
Phát triển khả năng tập trung: Nhiều bài tập Montessori giáo dục trẻ tập trung cao độ trong thời gian dài, như xếp hạt, rót nước, ghép hình…
Tôn trọng cá tính và khả năng riêng: Montessori hiểu rằng mỗi trẻ là một cá thể độc lập, có sở thích, tốc độ và phong cách học riêng. Do đó, bài tập luôn được tùy chỉnh phù hợp để phát huy tối đa tiềm năng của trẻ.

3. Các hoạt động Montessori

Thực tế, các hoạt động theo phương pháp Montessori được thiết kế đa dạng và khoa học, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ. Mỗi hoạt động không chỉ giúp trẻ học hỏi kiến thức mới mà còn rèn luyện kỹ năng sống, tư duy logic, khả năng sáng tạo và tính tự lập ngay từ sớm.

Trong phần này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các loại hoạt động theo phương pháp Montessori phổ biến và khám phá cách bố mẹ có thể ứng dụng ngay tại nhà để đồng hành cùng con trên hành trình phát triển toàn diện.

3.1. Các loại hoạt động Montessori phổ biến

Dưới đây là các nhóm hoạt động theo phương pháp giáo dục Montessori phổ biến mà bố mẹ có thể áp dụng tại nhà hoặc trong trường mầm non.

Hoạt động cuộc sống thực tiễn

Hoạt động cuộc sống thực tiễn đóng vai trò quan trọng trong việc rèn luyện sự tự lập và tinh thần trách nhiệm cho trẻ. Thông qua những việc đơn giản trong đời sống hàng ngày, trẻ được học cách tự chăm sóc bản thân và quản lý môi trường sống.

Ví dụ, trẻ có thể tập tự mặc quần áo, đi giày, cài cúc, buộc dây giày hoặc gấp quần áo, trải giường, dọn bàn ăn sau mỗi bữa. Ngoài ra, bố mẹ có thể khuyến khích trẻ chuẩn bị đồ ăn nhẹ, rót nước, rửa trái cây, lau bàn, tưới cây hoặc chăm sóc thú cưng.

Hoạt động giác quan

Đây là nhóm hoạt động giúp trẻ khám phá thế giới bằng 5 giác quan: thị giác, thính giác, xúc giác, vị giác và khứu giác. Bằng cách sử dụng các vật liệu đa dạng, trẻ học cách phân biệt màu sắc, âm thanh, mùi vị, kết cấu và mở rộng hiểu biết về thế giới xung quanh.

Ví dụ, bố mẹ có thể chuẩn bị những trò chơi như so sánh âm thanh của các vật dụng khác nhau, chạm tay vào các chất liệu vải, gỗ, giấy nhám, hay thử nghiệm nước nóng – lạnh để trẻ cảm nhận sự khác biệt. Ngoài ra, những trò chơi xếp hình, xâu hạt nhiều màu sắc hoặc phân loại đồ vật cũng rất hữu ích để phát triển giác quan.

Hoạt động ngôn ngữ

Ngôn ngữ là công cụ quan trọng giúp trẻ kết nối với thế giới. Hoạt động ngôn ngữ trong Montessori được thiết kế nhẹ nhàng, thông qua các trò chơi, sách và câu chuyện để kích thích khả năng giao tiếp.

Bố mẹ có thể đọc cho trẻ nghe truyện tranh, thơ ca, truyện cổ tích, hoặc để trẻ kể lại câu chuyện theo tranh. Ngoài ra, trẻ có thể tham gia các trò chơi đặt tên đồ vật, miêu tả hình ảnh xung quanh, học chữ cái qua bài hát hoặc viết tự do và vẽ tranh minh họa cho câu chuyện của mình.

Hoạt động toán học

Với Montessori, toán học không phải là những con số khô khan, mà là một trò chơi thú vị. Các hoạt động toán học thường bắt đầu từ những khái niệm đơn giản, gần gũi trong đời sống hàng ngày, giúp trẻ dễ hiểu và dễ nhớ.

Ví dụ, trẻ có thể đếm số lượng đồ chơi, so sánh nhiều ít, phân loại đồ vật theo màu sắc hoặc hình dạng, ghép khối hình học, hoặc đo chiều dài đồ vật bằng gang tay. Ngoài ra, trò chơi xếp hạt và ghép số với lượng cũng giúp trẻ làm quen với các khái niệm toán học cơ bản.

Hoạt động văn hóa, nghệ thuật và khoa học

Montessori coi văn hóa, nghệ thuật và khoa học là cầu nối giúp trẻ hiểu thế giới. Các hoạt động được thiết kế phong phú, tạo điều kiện để trẻ khám phá thiên nhiên, phát huy sự sáng tạo và rèn tư duy khoa học.

Bố mẹ có thể cùng con vẽ, tô màu, cắt dán, làm đồ thủ công, hoặc khuyến khích trẻ quan sát cây cối, nuôi cá, trồng rau để hiểu về hệ sinh thái.

Ngoài ra, các thí nghiệm khoa học đơn giản như hòa tan muối, tạo cầu vồng từ ánh sáng hay quan sát sự chìm nổi của đồ vật sẽ khiến trẻ thêm yêu thích khám phá.

Bên cạnh đó, việc học về bản đồ, quốc kỳ, phong tục và động vật trên thế giới sẽ mở rộng vốn hiểu biết, nuôi dưỡng trí tò mò và giúp trẻ hình thành tư duy toàn cầu ngay từ sớm.

3.2. Một số bài tập Montessori hiệu quả

Để áp dụng Montessori hiệu quả, bố mẹ nên lựa chọn bài tập phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ. Dưới đây là một số gợi ý thực tiễn:

Trẻ sơ sinh (0 – 1 tuổi)

Tự do vận động: Đặt bé trên tấm mềm, để bé lẫy, bò và xoay người, giúp phát triển cơ bắp.
Cầm nắm đồ vật: Cho bé chơi với xúc xắc, bóng mềm, đồ chơi phát âm thanh để kích thích xúc giác và thính giác.
Trò chuyện cùng bé: Thường xuyên trò chuyện, hát ru, kể chuyện để giúp bé làm quen với âm thanh và phát triển ngôn ngữ.

Trẻ 2 tuổi

Xúc hạt: Dùng thìa nhỏ để xúc hạt từ bát này sang bát khác, rèn khả năng phối hợp tay – mắt.
Trải và cuộn thảm: Học cách vuốt phẳng và cuộn đều thảm, phát triển sự khéo léo và tính kiên nhẫn.
Dùng ống nhỏ giọt: Lấy nước từ bát này sang bát kia, rèn kỹ năng tập trung và điều khiển lực bàn tay.

Trẻ 3 tuổi

Rót nước: Tập cầm bình và rót chính xác vào ly, không làm tràn ra ngoài.
Gắp đồ vật: Dùng đũa hoặc thìa để gắp hạt, giúp phát triển vận động tinh và phối hợp tay mắt.
Mở và đóng khóa: Học cách sử dụng chìa khóa, rèn khả năng suy luận và sự kiên nhẫn.

Trẻ 4 tuổi

Tắm búp bê: Thực hành tắm và lau khô búp bê, rèn kỹ năng chăm sóc và ý thức vệ sinh cá nhân.
Bưng bê đồ: Học cách giữ khay đồ cân bằng khi di chuyển, phát triển khả năng điều chỉnh cơ thể.
Tự mặc quần áo: Khuyến khích trẻ tự chọn và mặc quần áo, tạo thói quen tự lập.

Trẻ 5 tuổi

Tự chăm sóc bản thân: Tập đeo giày, chuẩn bị balo và tự chải tóc để tăng tính tự chủ.
Tham gia việc nhà: Học sắp xếp bàn ăn, gấp quần áo, lau bàn ghế để rèn tinh thần trách nhiệm.
Khám phá khoa học: Thực hiện các thí nghiệm đơn giản như tạo bong bóng xà phòng, quan sát sự hòa tan của muối,…

4. Kết luận

Giáo dục Montessori không chỉ là một phương pháp học tập, mà còn là hành trình nuôi dưỡng sự tự lập, sáng tạo và tư duy của trẻ ngay từ những năm đầu đời. Thông qua các hoạt động được thiết kế khoa học, trẻ được khám phá thế giới theo cách riêng, phát triển đồng đều về trí tuệ, thể chất, cảm xúc và kỹ năng xã hội.

Tuy nhiên, để Montessori phát huy tối đa hiệu quả, việc lựa chọn môi trường giáo dục phù hợp là vô cùng quan trọng. Một trong những địa chỉ uy tín được nhiều phụ huynh tin tưởng hiện nay chính là Trường Mầm non Quốc tế Casa dei Bambini Montessori – nơi áp dụng chương trình Montessori chuẩn quốc tế cho trẻ từ 16 tháng đến 6 tuổi.

Tại Casa dei Bambini, trẻ được phát triển toàn diện thông qua 5 lĩnh vực cốt lõi:

Thực hành cuộc sống
Giác quan
Ngôn ngữ
Toán học
Văn hóa

Bên cạnh đó, trường còn mang đến môi trường học tập hiện đại, hệ thống giáo cụ chuẩn quốc tế, đội ngũ giáo viên được đào tạo chuyên sâu và các chương trình ngoại khóa phong phú, giúp trẻ tự tin khám phá, học hỏi và trưởng thành.

Với ba hệ đào tạo linh hoạt Quốc tế, Song ngữ và Tiền tiểu học, Casa giúp trẻ xây dựng nền tảng học thuật vững chắc và khả năng hội nhập quốc tế ngay từ bậc mầm non.

Nếu bố mẹ đang tìm kiếm một môi trường Montessori chuẩn quốc tế để con được học tập, vui chơi và phát triển toàn diện, Casa dei Bambini Montessori chính là một lựa chọn đáng cân nhắc.

Thông tin liên hệ:

Địa chỉ:
- Cơ sở hệ Quốc tế Chùa Láng: Tầng 1+2 Sảnh A1 toà Hongkong Tower, số 185 Huỳnh Thúc kháng, Phường Láng, Hà Nội.
- Cơ sở hệ Quốc tế Mỹ Đình: Tầng 3, FLC Complex, 36 Phạm Hùng, phường Từ Liêm, Hà Nội.
- Cơ sở hệ Song ngữ Kim Mã: 23, ngõ 294 Kim Mã, phường Ngọc Hà, Hà Nội.
Hotline: 0989.059.838
Email: tuyensinh@casadeibambini.edu.vn
Website: https://casadeibambini.edu.vn/