Ngày 31/12/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Điều lệ trường mầm non thông qua Thông tư số 52/2020/TT-BGDĐT, chính thức có hiệu lực từ ngày 31/3/2021. Đây là văn bản quy định cụ thể về tổ chức, quản lý và hoạt động của các trường mầm non trên phạm vi cả nước, sửa đổi bổ sung các quy định cũ ban hành từ năm 2008.
Thông tư này đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn hóa hoạt động của hệ thống giáo dục mầm non, hướng đến mục tiêu tạo ra môi trường giáo dục an toàn, hiện đại và lấy trẻ làm trung tâm.
1. Mục đích và phạm vi áp dụng
Điều lệ quy định chi tiết về:
- Vị trí, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức, quản lý
- Hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục các em nhỏ
- Tài chính, tài sản, đội ngũ giáo viên và nhân viên
- Mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội
Các quy định trong điều lệ được áp dụng đối với:
- Trường mầm non, trường mẫu giáo và nhà trẻ (gọi chung là trường mầm non).
- Các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động giáo dục mầm non.
Như vậy, dù là trường công lập, dân lập hay tư thục, tất cả đều cần tuân thủ những nguyên tắc được quy định trong Thông tư 52 để đảm bảo chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ.
2. Vị trí và vai trò của trường mầm non
Theo Điều lệ, trường mầm non là cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, có tư cách pháp nhân, tài khoản và con dấu riêng.
Nhà trường chịu trách nhiệm tổ chức việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ từ 03 tháng đến 06 tuổi, thực hiện chương trình giáo dục mầm non do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành.
Bên cạnh đó, trường mầm non còn có nhiệm vụ thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi, đồng thời phối hợp chặt chẽ với gia đình và cộng đồng trong công tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
3. Các loại hình trường mầm non
Theo quy định tại Điều 4 của Thông tư 52, hiện nay có ba loại hình trường mầm non:
- Trường công lập: do Nhà nước đầu tư và đại diện chủ sở hữu.
- Trường dân lập: do cộng đồng dân cư ở cơ sở (tổ chức, cá nhân tại thôn, xã, phường…) đầu tư và quản lý.
- Trường tư thục: do nhà đầu tư trong nước hoặc nước ngoài đầu tư và bảo đảm điều kiện hoạt động.
Mỗi loại hình có cơ chế quản lý và huy động nguồn lực khác nhau, song đều hướng đến mục tiêu chung: đảm bảo chất lượng giáo dục và sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ.
4. Cơ cấu tổ chức và quản lý trong trường mầm non
Dưới đây là thông tin về cơ cấu tổ chức và quản lý trong trường mầm non
4.1. Cơ cấu tổ chức
Một trường mầm non được tổ chức gồm:
- Hội đồng trường, Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng.
- Hội đồng thi đua khen thưởng, Hội đồng kỷ luật, Hội đồng tư vấn.
- Các tổ chuyên môn, tổ văn phòng, tổ chức Đảng, Công đoàn, Đoàn Thanh niên.
- Các nhóm trẻ và lớp mẫu giáo.
4.2. Vai trò của Hội đồng trường
Hội đồng trường được xem là tổ chức quản trị nhà trường, có trách nhiệm:
- Quyết định phương hướng, chiến lược phát triển nhà trường.
- Giám sát việc sử dụng các nguồn lực và thực hiện mục tiêu giáo dục.
- Thực hiện nguyên tắc dân chủ và minh bạch trong quản lý.
- Hội đồng trường họp ít nhất 3 lần/năm để thảo luận và ra nghị quyết về các vấn đề quan trọng như kế hoạch giáo dục, tài chính, nhân sự, và các hoạt động phát triển nhà trường.
4.3. Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng
Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm cao nhất về mọi hoạt động của trường, hiệu trưởng có các quyền hạn và nhiệm vụ sau:
- Xây dựng kế hoạch năm học, tổ chức hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ.
- Quản lý đội ngũ giáo viên, nhân viên, tài chính và cơ sở vật chất.
- Đại diện nhà trường trong quan hệ với các tổ chức, cá nhân bên ngoài.
- Được bổ nhiệm hoặc công nhận nhiệm kỳ 5 năm, và có thể tái bổ nhiệm nếu đủ điều kiện.
Phó hiệu trưởng là người giúp việc cho hiệu trưởng, chịu trách nhiệm trong phạm vi được phân công. Ngoài công tác quản lý, phó hiệu trưởng còn trực tiếp tham gia giảng dạy ít nhất 4 giờ/tuần, góp phần duy trì năng lực chuyên môn và kết nối thực tiễn giáo dục.
4.4. Hội đồng thi đua khen thưởng, kỷ luật và tư vấn
Ba hội đồng này được thành lập nhằm đảm bảo tính công bằng, minh bạch và khuyến khích tinh thần làm việc trong nhà trường:
- Hội đồng thi đua khen thưởng: tổ chức phong trào, đề xuất danh sách khen thưởng giáo viên – nhân viên.
- Hội đồng kỷ luật: xem xét, đề xuất xử lý vi phạm theo quy định.
- Hội đồng tư vấn: giúp hiệu trưởng trong công tác chuyên môn, giáo dục và tổ chức các hoạt động trong trường.
5. Tên trường và quy định về biển tên
Tên trường mầm non bao gồm “Trường mầm non (hoặc mẫu giáo/nhà trẻ)” + tên riêng, được ghi rõ trên quyết định thành lập, con dấu và các giấy tờ giao dịch.
Tên riêng phải đảm bảo rõ ràng, không trùng lặp, phù hợp với thuần phong mỹ tục và quy định pháp luật.
Biển tên trường được bố trí chuẩn theo quy định bao gồm tên cơ quan chủ quản ở góc trái, tên trường ở giữa, và thông tin liên hệ ở góc dưới bên trái (địa chỉ, số điện thoại, email, website…).
6. Ý nghĩa của Thông tư 52/2020/TT-BGDĐT
Thông tư 52/2020/TT-BGDĐT mang đến những ý nghĩa như sau:
6.1. Chuẩn hóa công tác tổ chức, quản lý và hoạt động của trường mầm non
Việc ban hành Thông tư 52/2020/TT-BGDĐT giúp thống nhất khung pháp lý cho toàn bộ hệ thống trường mầm non trên cả nước. Các quy định trong điều lệ mới được xây dựng dựa trên thực tiễn hoạt động giáo dục, từ đó chuẩn hóa mô hình tổ chức, cơ cấu quản lý và hoạt động chuyên môn của nhà trường.
Nhờ có sự chuẩn hóa này, mỗi trường mầm non đều hoạt động theo cùng một hệ thống tiêu chuẩn rõ ràng, minh bạch. Điều đó giúp nâng cao hiệu quả quản lý của các cơ quan chức năng, tạo điều kiện cho các trường tự chủ, phát triển theo hướng chuyên nghiệp và bền vững.
6.2. Nâng cao chất lượng giáo dục mầm non
Giáo dục mầm non được xem là “bậc học đầu đời”, đặt nền móng cho sự phát triển thể chất, nhận thức và nhân cách của trẻ.
Thông tư 52/2020/TT-BGDĐT nhấn mạnh mục tiêu lấy trẻ làm trung tâm, coi trẻ là chủ thể của mọi hoạt động học tập và trải nghiệm.
Các quy định mới về chương trình giáo dục, môi trường học tập, đội ngũ giáo viên và cơ sở vật chất đều hướng tới việc bảo đảm cho trẻ được phát triển toàn diện trong môi trường an toàn, thân thiện, hạnh phúc.
Nhờ đó, chất lượng giáo dục mầm non được nâng lên, giúp trẻ tự tin, sáng tạo và sẵn sàng bước vào bậc học tiếp theo.
6.3. Tăng tính minh bạch và dân chủ, bảo đảm quyền lợi cho trẻ em, giáo viên và phụ huynh
Một điểm tiến bộ trong Thông tư 52 là đề cao tính dân chủ trong quản lý nhà trường. Việc thành lập Hội đồng trường, Hội đồng thi đua khen thưởng và Hội đồng kỷ luật giúp phân định rõ trách nhiệm, đảm bảo sự công bằng, minh bạch trong mọi hoạt động.
Thông tư cũng khẳng định vai trò phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội, nhằm đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho trẻ em. Đồng thời, các quy định về chính sách, quyền và nghĩa vụ của giáo viên, nhân viên được cụ thể hóa, giúp họ yên tâm công tác, cống hiến hết mình cho sự nghiệp giáo dục.
6.4. Tạo hành lang pháp lý thống nhất cho các loại hình trường mầm non trên cả nước
Trước đây, mỗi địa phương có thể áp dụng những quy định riêng trong việc quản lý trường mầm non, dẫn đến sự chênh lệch về tiêu chuẩn và chất lượng giữa các khu vực. Thông tư 52/2020/TT-BGDĐT ra đời đã khắc phục tình trạng này bằng cách thiết lập một hành lang pháp lý thống nhất, áp dụng cho mọi loại hình trường: công lập, dân lập và tư thục.
Nhờ đó, hoạt động giáo dục mầm non trên cả nước được vận hành trong cùng một khuôn khổ pháp lý rõ ràng, minh bạch.
Kết luận
Điều lệ trường mầm non theo Thông tư số 52/2020/TT-BGDĐT là căn cứ quan trọng để các cơ sở giáo dục mầm non hoạt động đúng quy định, hướng tới xây dựng môi trường học tập an toàn, thân thiện, sáng tạo và lấy trẻ làm trung tâm.
Các nhà trường, giáo viên và phụ huynh nên nắm rõ nội dung của Thông tư, cùng phối hợp để mang lại chất lượng chăm sóc, giáo dục tốt nhất cho thế hệ mầm non tương lai của đất nước.
Thông tin tham khảo:
